Bạn tôi viết (10): Đời và mơ

Xin gửi đến các bạn bài viết mới của anh Nguyễn Đại Hoàng, bạn tôi.
----------
ĐỜI & MƠ

Tết vừa rồi tôi đi không nhiều. Tôi nghĩ về cuộc đời và những giấc mơ. Đời và Mơ như thể xác và tâm hồn nhưng đôi khi ta quên chúng, chúng quên ta - và chúng quên nhau. Và như một sự tình cờ là sau tết những điều tôi suy nghĩ - Đời & Mơ đã được cô PA nhắc tới ngay trong loạt bài khai xuân 2013 qua bài thơ của một tác giả người Mỹ Langston Hughes.

Dreams  

Hold fast to dreams 

For if dreams die

Life is a broken-winged bird

That cannot fly.

Hold fast to dreams

For when dreams go

Life is a barren field

Frozen with snow. 

Và xa hơn nữa, trong bài vỡ cũ năm 2011, báo AV cũng có một bài về  nhà thơ Thụy Điển Tomas Transtroemer – Nobel Văn Chương 2011  với bài thơ The Tree and the Sky , bản dịch Tiếng Anh của Robin Fulton  

The Tree and the Sky

There’s a tree walking around in the rain,
it rushes past us in the pouring grey.
It has an errand. It gathers life
out of the rain like a blackbird in an orchard.
When the rain stops so does the tree.
There it is, quiet on clear nights
waiting as we do for the moment
when the snowflakes blossom in space.

Mặc dầu cô PA đã giới thiệu hai bài này cùng các bản dịch nhưng tôi cũng xin gởi tới các bạn hai bản dịch của tôi.

Bản dịch cho Dreams thì đã trên 10 năm rồi, còn bản dịch cho The Tree and the Sky thì mới hồi tháng 6 năm ngoái.

Ước mơ

Hãy tin vào ước mơ

Nếu ước mơ không còn

Đời như chim gãy cánh

Tan vỡ mộng hải hồ ! 

Hãy tin vào ước mơ 

Nếu ước mơ không còn

Đời như đồng phủ tuyết

Trăm năm cô đơn !

Langston Hughes

NĐH  2002

Cái cây & Bầu trời

Một cái cây đi trong mưa

lướt qua ta dưới màn  trời xám ướt sướt mướt

Nó có việc. Nó đi nhặt những mảnh đời phù du

ra khỏi cơn mưa như một con sáo gầy băng qua vườn lan.

Rồi mưa tạnh, cây cũng dừng việc

Ôi một cái cây đứng kia im lìm trong những đêm trời quang

Lặng lẽ chờ như ta vẫn hoài mong

Một ngày đông bông tuyết xuống kín trời mênh mông.

Transtroemer

 NĐH 2012

Cả hai bài tưởng như rất ít chi tiết, rất ít nhân vật, rất ít sự kiện, nhưng lạ lùng thay khi nghĩ kỹ lại thấy không ít chút nào. Nhiều nữa là khác. Những dòng ngắn ngủi, vô cùng ngắn ngủi, giản dị lại chuyển tải được cả Đời và Mơ. Bởi vậy đó lại là những bài thơ tuyệt hay. Các bạn có thấy không câu kết của hai bài đều nhắc đến tuyết ! Sao lại là tuyết ?

Mấy ngày đầu Xuân trong nước đang dấy lên vì vụ nói nhăng nói cuội của tay nào đó. Và trước đó là vụ Joel Brinkley. Toàn là kẻ có bằng cấp cả ! Một bên là GSTS và một bên là …trời ạ - như y tự xưng - là nhà đủ thứ học ! Nóng không thể tả ! Nhưng hãy vui lên vì sự Phẫn Nộ cùng khắp như vậy đã chứng tỏ thái độ và hành động không chấp nhận rác của đất nước chúng ta rồi. Đời quá nắng nhưng rồi Mưa sẽ xuống và Tuyết sẽ xuống. Không còn trăm năm cô đơn !

Nguyễn Đại Hoàng

2/2013

---------
Viết thêm (20:00 Feb 20, 2013)

Bài viết ở trên của anh Nguyễn Đại Hoàng khiến tôi muốn đọc lại bài thơ mình đã dịch hồi năm 2011, và để nó ở đây để dễ so sánh với bản dịch của anh Hoàng. Vì so sánh những bản chuyển dịch (tiếng Anh là "rendering") khác nhau cho cùng một bài thơ gốc bao giờ cũng là một điều thú vị. Bản dịch của tôi dưới đây:

Cái cây và bầu trời

Cái cây băng ngang tôi trong  cơn mưa
Vội vã đi dưới bầu trời đen xám
Nó bận bịu đi chắt chiu sự sống
Giữa trời mưa, như chú quạ trong vườn.

Cơn mưa tạnh, cái cây dừng đứng lại
Kia nó kìa, im ắng dưới trời đêm
Lặng lẽ chờ, như ta vẫn hằng mong
Bông tuyết trắng nở bung vào đêm tối.
(Phương Anh)