À, có vì sao sầu ...

Chỉ là một câu trong một bài thơ thời trước năm 1975 mà chị tôi đã chép trong những tập thơ chép tay hồi chị ấy 19-20 tuổi, học năm thứ nhất Văn Khoa, còn tôi thì 14-15 tuổi, học lớp 9, tò mò đọc lén, rồi thuộc. Chẳng nhớ tác giả là ai. Chép lên đây cho những những người yêu thơ cùng đọc.

Đêm quán vắng

Còn đây, còn đây em
Quán xưa mình hò hẹn
Bây giờ, bây giờ em
Một mình anh hiện diện.

Em về đâu, về đâu
Con sông nào ngăn cách?
Tình xưa giờ nát nhàu
Như những tờ thư rách.

Quán về khuya vắng quá
Ngọn đèn khuya lặng im
Gió về rung cành lá
Gió se lạnh trái tim.

Bên tay này nỗi sầu
Lên cao như khói thuốc
Bên tay kia niềm đau
Như vành ly sủi bọt.

Anh có thấy gì đâu
Trên cánh đồng sao đó?
À, có vì sao sầu
Thật mờ và thật nhỏ.

Xin em về đêm nay
Dù chỉ trong trí nhớ
Xin em về đêm mai
Dù chỉ trong giấc ngủ.

Tại sao hôm nay tôi lại nhớ bài thơ này? Vì hôm nay tôi mới gặp lại một người bạn cũ cùng học với tôi ở đại học, cách đây đã hơn 30 năm rồi. Cũng là Văn Khoa, nhưng lúc ấy đã được nhập chung với ĐH Khoa học để trở thành ĐH Tổng hợp. Bọn tôi vào đại học năm 1978, năm mà đất nước "chưa yên vui cho trọn ngày, áo lính lại khoác vào ngay" - khi ở biên giới Tây Nam có chiến tranh với Campuchea, và sau đó ít lâu là chiến tranh biên giới phía Bắc.

Vậy đó, mà chẳng hiểu sao thời đó đám sinh viên Văn Khoa bọn tôi vẫn rất lãng mạn, đển là ... đáng tội nghiệp! Tôi nhớ, lúc ấy bọn tôi đi học vẫn còn chất "scholar" lắm. Vẫn nhớ sân trường Văn Khoa với những cây ngọc lan thơm ngát vào mùa mưa. Bọn tôi 18, 19 tuổi, mà sao thấy mình lớn lắm rồi, và thấy mình phải có trách nhiệm với xã hội. Làm gì có chuyện đánh nhau, quay phim tung lên mạng, bạo lực học đường như bây giờ? Mà là một thế hệ trẻ rất khác với thế hệ ngày nay: ít thực dụng hơn, nhiều lý tưởng hơn (có lẽ cũng dễ bị lừa hơn?), hăng máu hơn, và ... lãng mạn hơn.

Nên mới có chỗ cho những bài thơ như thế này. Tôi nhớ, đã đọc nó vào một buổi tối trong dịp bọn tôi đi học quân sự ở trên Thủ Đức. Buổi tối, mọi người hay rủ nhau đi ăn chè, cũng là để có thêm chất, vì thời đó ăn cơm tập thể rất thiếu chất: toàn là canh toàn quốc (= toàn nước), "chạy qua hàng thịt" (= rất ít thịt, một 2 lát mỏng dính làm vì thôi), và rất nhiều món "không người lái" (= món chay, không có thịt, chỉ có rau). Một buổi tối trời thật tối, và bầu trời đầy sao.

Tức cảnh sinh tình, tôi lẩm bẩm đọc câu thơ ấy, cái câu mà tôi lấy làm tựa của entry này ấy. Cô bạn cùng lớp tôi (không thân lắm), người Huế, chắc là cũng lãng mạn còn hơn tôi, chẳng hiểu sao nghe được, và yêu cầu tôi đọc cả bài. Và tôi đọc, cũng chẳng ngờ rằng mình còn thuộc. Bài thơ mà tôi đã chép trên đây cho các bạn đọc ấy.

Chỉ có vậy thôi, lẩn thẩn một chút ký ức. Và một chút buồn buồn, chút tiếc nuối một thời đã qua. Có một cái gì đó đã mất đi, cùng với sự phát triển nóng ngày nay, hình như thế.

Có phải chúng ta đã "đổ em bé đi cùng với nước tắm" không nhỉ?